Schaakmat

Schaakmat

We hebben een logé uit hartje Mumbai, India. Het zesdaagse uitwisselingsprogramma staat in het teken van herdenken en vieren van onze vrijheid. Tussen dodenherdenking, het bevrijdingsfestival en een bezoek aan kamp Westerbork door, omarmt onze gast ons dagelijkse ritme.

Het verschil tussen zijn miljoenenstad en onze boerderij is gigantisch. De flat waarin hij woont telt tweeëndertig verdiepingen, het appartement heeft geen balkon en de ramen gaan niet open vanwege de smog.

Hij maakt talloze foto’s van de blauwe lucht, de wolken en het kleurrijke avondlicht. We leren hem dat zijn overall en laarzen vies mogen worden, en hij loopt zelfs een stuk op klompen. Stap voor stap komt hij dichterbij de dieren, aait voorzichtig de kalfjes en na een paar dagen strooit hij de brokjes zo dichtbij de pinken, dat ze er ook echt bij kunnen.

Hij helpt mee met melken en krijgt zijn eerste trekker rijles. Zijn ogen glinsteren van geluk en die van ons zijn groot van angst.

’s Avonds neemt hij ons mee in zijn schaakwereld. Hier is hij heer en meester. Hij laat zien hoe we op het schaakbord ruimte creëren om vrij te kunnen bewegen. Zijn trucs en tactieken gaan langs me heen maar ik luister aandachtig naar zijn schaakfilosofie. Blijf in het midden, als een spin in het web. Anticipeer en houd altijd meerdere mogelijkheden open, zo voorkom je dat je vastloopt.

Help

De volgende dag halen we voor het melken de koeien uit het land. We rijden zigzaggend met de quad achter de dames, die langzaam richting de stal sjokken. Het laatste stukje lopen we omdat het hier te modderig is.

Help!, klinkt het angstig achter me, en ik kijk achterom. Beteuterd kijkt onze grote vriend naar de twee laarzen voor hem. Onze held op sokken staat tot aan zijn enkels vastgezogen in de modder.

Schaakmat, zeg ik. Naar nieuw Nederlands gebruik, pak ik mijn mobiel en maak eerst een foto.

Terwijl ik hem uit zijn benarde situatie trek, denk ik: als schaker hoef je niet bijster goed te kunnen boeren. Maar een boer moet wel bijzonder goed kunnen schaken.

Annemiek